آموزش و نحوه خواندن کولیس

چگونه یک کولیس را بخوانیم؟

کولیس ها، ابزارهای اندازه گیری دقیقی هستند که برای تعیین عرض یک شکاف یا جسم استفاده می شوند. آنها به طور قابل توجهی از یک متر نواری یا خط کش دقیقتر هستند. علاوه بر مدل های دیجیتال که از صفحه نمایش الکترونیکی استفاده میکنند، کولیس میتواند اندازه گیری را روی یک جفت مقیاس (کولیس ورنیه) یا روی یک مقیاس و صفحه گردان (کولیس صفحه گردان) نیز نمایش دهد. در این آموز ما میخواهیم نکات مربوط به کولیس خوانی را به شما آموزش بدهیم.

شناسایی کولیس خود: اگر ابزار شما دارای دو مقیاس است که یکی روی دیگری میلغزد، از دستورالعمل های کولیس ورنیه استفاده کنید. اما اگر ابزار شما یک مقیاس و یک صفحهی گرد به جای آن دارد، دستورالعمل های کولیس صفحه گردان را ببینید.

اگر از کولیس دیجیتال استفاده میکنید، مقدار اندازه گیری باید روی صفحه نمایش الکترونیکی نمایش داده شود و معمولاً امکان تغییر بین میلی متر (mm) و اینچ (in) وجود دارد. قبل از انجام اندازه گیری، فک های بزرگتر را کاملاً ببندید و دکمه Zero،Tare یا ABS را فشار دهید تا موقعیت بسته شده به مقدار صفر تنظیم شود.

پیشنهاد مکتبی نو: آموزش سالیدورک

خواندن کولیس ورنیه

بررسی خطاهای صفر: برای خواندن کولیس ورنیه باید صفر کولیس را تنظیم کنیم. برای تنظیم صفر کولیس، پیچ یا پیچ های نگهدارنده مقیاس متحرک را شل کنید. مقیاس متحرک را تا زمانی که فک های بزرگتر کولیس کاملاً به هم فشرده شوند، حرکت دهید. موقعیت صفر را روی مقیاس متحرک و مقیاس ثابت، که روی بدنه کولیس حک شده است، مقایسه کنید. وقتی که دو علامت صفر، دقیقاً در کنار یکدیگر قرار گرفتند، به مرحله خواندن اندازهگیری بروید. در غیر این صورت، به مرحله بعدی برای رفع خطا ادامه دهید.

محاسبه ی خطای صفر مثبت

اگر صفر خط کش متحرک، در سمت راست صفر خط کش ثابت باشد، مقداری را که صفر خط کش متحرک نشان میدهد، بخوانید. این یک خطاي صفر مثبت است، بنابراین آن را با علامت مثبت ثبت کنید.

برای مثال، هنگام خواندن کولیس اگر صفر خط کش متحرک روی خط کش ثابت 0.9 میلیمتر باشد، بنویسید “خطای صفر: 0.9+ میلیمتر.

پیشنهاد مکتبی نو: آموزش نقشه خوانی صنعتی

آموزش شیت متال در سالیدورک

محاسبه ی خطای صفر منفی

اگر هنگام خواندن کولیس صفر مقیاس متحرک، در سمت چپ صفر مقیاس ثابت باشد، تمامی این موارد را ما حتی در آموزش موشن استادی در سالیدورک هم به صروت کامل و جامع توضیخ داده ایم مراحل زیر را دنبال کنید:

با بسته بودن فک ها، به دنبال علامتی روی مقیاس متحرک باشید که دقیقاً با مقداری روی مقیاس ثابت است هم تراز باشد.
با حرکت دادن مقیاس متحرک، علامت را طوری تنظیم کنید که با مقدار بالاتر بعدی، هم تراز شود. این کار را تا زمانی تکرار کنید که صفر مقیاس متحرک، در سمت راست صفر مقیاس ثابت قرار گیرد. مقدار جابجایی را یادداشت کنید.
مقداری را که روی مقیاس ثابت قرار دارد و با صفر مقیاس متحرک هم تراز است، بخوانید.
مقدار جابجایی را از مقدار خوانده شده کم کنید. این خطاي صفر را با علامت منفی ثبت کنید.

مثال: هنگام خواندن کولیس، فرض کنید علامت 7 روی مقیاس متحرک با علامت 5 میلی متر روی مقیاس ثابت هم تراز است. مقیاس متحرک را به سمت راست حرکت دهید تا از مقیاس ثابت فراتر رود. سپس، علامت 7 را با علامت بعدی روی مقیاس ثابت (7 میلیمتر) هم تراز کنید. توجه داشته باشید که شما 2=5-7 میلیمتر جابجا کرده اید. صفر مقیاس متحرک اکنون در علامت 0.7 میلیمتر قرار دارد. خطاي صفر برابر با 0.7 -0.2 = 1.3- میلی متر است.

خطای صفر را از همه ی اندازه گیری ها کم کنید

هنگام خواندن کولیس هر بار که اندازهگیری انجام میدهید، خطاي صفر خود را از نتیجه کم کنید تا اندازه واقعی جسم را به دست آورید. فراموش نکنید که علامت خطاي صفر (+ یا -) را در نظر بگیرید.

به عنوان مثال، اگر خطاي صفر شما 0.9+ میلیمتر باشد، و شما اندازهگیری 5.52 میلیمتر انجام دهید، مقدار واقعی آن 0.9-5.52 = 4.62 میلی متر است.
برای مثال، اگر خطاي صفر شما 1.3- میلیمتر باشد و اندازهگیری که نشان میدهد 3.20 میلیمتر باشد، مقدار واقعی آن 3.20 – (-1.3) = 3.20 + 1.3 = 4.50 میلی متر است.

پیشنهاد مکتبی نو: مفاهیم تلرانس ها

خواندن اندازه گیری

هنگام خواندن کولیس، ابتدا فک ها را برای اندازه گیری تنظیم کنید. برای اندازه‌گیری ابعاد بیرونی، فک‌های بزرگ و صاف را در اطراف جسم قرار دهید. برای اندازه‌گیری ابعاد داخلی، فک‌های کوچک‌تر و منحنی را وارد جسم کرده و آنها را به بیرون انبساط دهید. پیچ قفل را محکم کنید تا مقیاس در جای خود قرار گیرد.

برای باز یا بسته کردن فک ها، مقیاس را حرکت دهید. اگر کولیس شما دارای پیچ تنظیم دقیق است، میتوانید از آن برای تنظیم دقیقتر برای خواندن کولیس استفاده کنید.

مقدار مقیاس ثابت را بخوانید. پس از قرار دادن فک های کولیس در موقعیت صحیح، نگاهی به مقیاس ثابت بیاندازید که روی بدنه کولیس حک شده است. معمولاً یک مقیاس ثابت امپریال و یک مقیاس ثابت متریک وجود دارد. برای یافتن اولین چند رقم اندازه گیری خود، مراحل زیر را دنبال کنید:

صفر را روی مقیاس متحرک کوچکتر پیدا کنید که در کنار مقیاس ثابت، در حال استفاده شما قرار دارد.
روی مقیاس ثابت، علامت نزدیکترین به سمت چپ آن صفر را پیدا کنید یا دقیقاً روی آن باشد.
مقدار آن علامت را مانند خواندن یک خط کش بخوانید. اما توجه داشته باشید که طرف امپریال یک کولیس، هر اینچ را به یک دهم تقسیم میکند نه شانزدهم، مانند بسیاری از خط کش ها.

مرحله بعدی در خواندن کولیس بررسی مقیاس متحرک برای ارقام اضافی میباشد. با دقت مقیاس متحرک را بررسی کنید، از 0 شروع کنید و به سمت راست بروید. وقتی علامتی پیدا کردید که دقیقاً با هر علامتی روی مقیاس ثابت هم تراز است، متوقف شوید. این مقدار را روی مقیاس متحرک مانند یک خط کش معمولی با استفاده از واحد حک شده روی مقیاس متحرک بخوانید،

مقدار علامت مقیاس ثابت مهم نیست. تنها لازم است مقدار روی مقیاس متحرک را بخوانید.

پیشنهاد مکتبی نو: رزوه چیست؟

نوشتن ارقام مقیاس ثابت، سپس نوشتن ارقام مقیاس متحرک پس از آن باید یک کار ساده باشد. فقط برای اطمینان، واحد حک شده روی هر مقیاس را بررسی کنید.

به عنوان مثال، در هنگام خواندن کولیس مقیاس ثابت شما 1.3 اینچ و با علامت “اینچ” حک شده است. مقیاس متحرک شما 4.3 اینچ و با علامت “0.01 اینچ” حک شده است، به این معنی که 0.043 اینچ را نشان می دهد. اندازه گیری دقیق 1.3 اینچ + 0.043 اینچ – 1.343 اینچ است.
اگر قبلاً خطای صفر پیدا کرده اید، فراموش نکنید که آن را از اندازه گیری خود کم کنید.

خواندن کولیس عقربه ای

برای خواندن کولیس فک های بزرگ را در اطراف جسم قرار دهید تا قطر یا عرض خارجی آن را اندازه گیری کنید، یا فک های کوچکتر و منحنی را داخل جسم قرار دهید و آن را گسترش دهید تا قطر یا عرض داخلی آن را اندازه گیری کنید.

خواندن مقدار کولیس عقربه ای

در خواندن کولیس مقیاس حک شده روی آن میتواند درست مانند یک خط کش معمولی خوانده شود. مقدار را در لبه داخلی فک های کولیس خود پیدا کنید.

مقیاس باید با واحدی مانند سانتیمتر (cm) یا اینچ (in) مشخص شود.
توجه داشته باشید که مقیاس اینچ کولیس معمولاً یک مقیاس مهندسی است، با هر اینچ به ده قسمت (0.1) یا پنج قسمت (0.2) تقسیم می شود. این با اکثر خط کش ها متفاوت است که شانزدهم یا هشتم اینچ را نشان می دهند.

پیشنهاد مکتبی نو: آشنایی با انواع فنر

خواندن مقدار صفحه مدار

عقربه روی صفحه مدار به یک مقدار اضافی برای اندازهگیری دقیقتر اشاره میکند. واحدها باید روی صفحه مدار حک شده باشند، معمولاً 0.01 یا 0.001 سانتی متر یا اینچ.

هر دو اندازه گیری را به همان واحد تبدیل کنید، سپس آنها را با هم جمع کنید. برای بسیاری از کاربردها، ممکن است لازم نباشد که دقیقترین رقم را استفاده کنید.

به عنوان مثال، هنگام کولیس خوانی دستگاه مقیاس ثابت 5.5 را نشان میدهد و با سانتی متر مشخص شده است. عقربه روی صفحه مدار به 9.2 اشاره میکند و با 0.001 سانتیمتر مشخص شده است، بنابراین این نشان دهنده 0.0092 سانتیمتر است. آنها را با هم جمع کنید تا اندازه گیری 5.5092 سانتی متر داشته باشید. مگر اینکه روی پروژه ای کار کنید که نیاز به دقت بسیار بالایی دارد، احتمالاً می توانید این را به 5.51 سانتی متر گرد کنید.

نکات کولیس:

برای آنکه خطا را کاهش دهید، بعد از استفاده ازکولیس آن را طوری نگه دارید که فکها کمی از هم باز باشند. هر از گاهی گرد و غبار بین فکها را با الکل ماشینی یا الکل معدنی پاک کنید.
اگر در خواندن کولیس ورنیه مشکل دارید، یک کولیس دیجیتال تهیه کنید.

انواع کولیس

کولیس ورنیه

کولیس ورنیه یکی از انواع قدیمی و محبوب کولیس‌هاست. این نوع کولیس دارای یک نوار مدرج و یک ورنیه (میکرومتر) برای خواندن مقادیر است. دقت کولیس ورنیه معمولاً تا 0.02 میلی‌متر است.

کولیس دیجیتال

کولیس دیجیتال به دلیل سهولت استفاده و دقت بالا بسیار محبوب است. این کولیس دارای یک صفحه نمایش دیجیتال است که مقادیر اندازه‌گیری شده را به صورت دقیق نشان می‌دهد. دقت این نوع کولیس‌ها می‌تواند تا 0.01 میلی‌متر یا بیشتر باشد.

کولیس عقربه‌ای

کولیس عقربه‌ای که به آن کولیس دایال نیز می‌گویند، دارای یک عقربه است که مقادیر را بر روی یک صفحه مدرج نمایش می‌دهد. این نوع کولیس‌ها نیز دقت بالایی دارند و خواندن مقادیر آنها نسبت به کولیس ورنیه ساده‌تر است.

کولیس عمق‌سنج

کولیس عمق‌سنج برای اندازه‌گیری عمق اشیاء و حفره‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع کولیس‌ها نیز می‌توانند به صورت ورنیه، دیجیتال، یا عقربه‌ای باشند.

تفاوت‌های انواع کولیس

دقت و خوانایی

کولیس دیجیتال به دلیل صفحه نمایش دیجیتال، دقت و خوانایی بالاتری نسبت به کولیس ورنیه و عقربه‌ای دارد. کولیس ورنیه نیاز به دقت بیشتری در خواندن مقادیر دارد و ممکن است برای افراد مبتدی کمی مشکل باشد.

کاربردها و مزایا

هر نوع کولیس مزایا و کاربردهای خاص خود را دارد. کولیس ورنیه به دلیل سادگی و قیمت پایین‌تر، در بسیاری از کارگاه‌ها استفاده می‌شود. کولیس دیجیتال برای کاربردهایی که نیاز به دقت بالا و سرعت در خواندن مقادیر دارند، مناسب است. کولیس عقربه‌ای نیز به دلیل خواندن ساده‌تر، در برخی صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد.

قیمت و دسترسی

قیمت کولیس‌ها با توجه به نوع و دقت آنها متفاوت است. کولیس ورنیه به دلیل ساختار ساده‌تر، معمولاً ارزان‌تر از کولیس دیجیتال است. کولیس دیجیتال به دلیل دقت و تکنولوژی بالاتر، قیمت بیشتری دارد.

نحوه استفاده از کولیس

آموزش استفاده از کولیس ورنیه

قرار دادن جسم در بین فک‌ها: جسم مورد نظر را بین فک‌های کولیس قرار دهید.
خواندن مقدار ورنیه: مقدار ورنیه را بر روی نوار مدرج بخوانید. به دنبال عددی بگردید که خط آن با خط ورنیه همخوانی دارد.

آموزش استفاده از کولیس دیجیتال

روشن کردن کولیس: کولیس را روشن کنید.
قرار دادن جسم در بین فک‌ها: جسم مورد نظر را بین فک‌های کولیس قرار دهید.
خواندن مقدار دیجیتال: مقدار اندازه‌گیری شده را از روی صفحه نمایش دیجیتال بخوانید.

آموزش استفاده از کولیس عقربه‌ای

قرار دادن جسم در بین فک‌ها: جسم مورد نظر را بین فک‌های کولیس قرار دهید.
خواندن مقدار عقربه‌ای: مقدار اندازه‌گیری شده را از روی صفحه مدرج و عقربه بخوانید.

نگهداری و کالیبراسیون کولیس

نگهداری مناسب و کالیبراسیون دوره‌ای کولیس‌ها برای حفظ دقت آنها بسیار مهم است. برای نگهداری کولیس، آن را در یک مکان خشک و تمیز نگهداری کنید و از ضربه و فشار زیاد به آن خودداری کنید. همچنین، کالیبراسیون دوره‌ای کولیس‌ها با استفاده از ابزارهای مخصوص کالیبراسیون توصیه می‌شود.

نکات مهم در انتخاب کولیس مناسب

دقت مورد نیاز: بسته به نیاز پروژه، کولیس با دقت مناسب را انتخاب کنید.
نوع اندازه‌گیری: نوع اندازه‌گیری (داخلی، خارجی، عمق) را در نظر بگیرید.
راحتی استفاده: کولیس‌هایی که استفاده و خواندن آنها ساده‌تر است را ترجیح دهید.

کاربردهای عملی کولیس

کولیس‌ها در بسیاری از صنایع کاربرد دارند، از جمله:

صنایع خودروسازی: برای اندازه‌گیری دقیق قطعات خودرو.
مهندسی مکانیک: برای اندازه‌گیری قطعات مکانیکی.
صنایع الکترونیک: برای اندازه‌گیری قطعات الکترونیکی کوچک.

نتیجه‌گیری

کولیس‌ها ابزارهای بسیار مفیدی برای اندازه‌گیری دقیق در صنایع مختلف هستند. با شناخت انواع مختلف کولیس و تفاوت‌های آنها، می‌توانید ابزار مناسب برای نیازهای خود را انتخاب کنید و از دقت و کارایی بالای آن بهره‌مند شوید.

پرسش‌های متداول

1. کولیس دیجیتال چه مزایایی نسبت به کولیس ورنیه دارد؟ کولیس دیجیتال دارای صفحه نمایش دیجیتال است که خواندن مقادیر را سریع‌تر و دقیق‌تر می‌کند. همچنین، برخی از مدل‌های دیجیتال دارای قابلیت ذخیره‌سازی داده‌ها هستند.

2. چگونه کولیس ورنیه را کالیبره کنیم؟ برای کالیبراسیون کولیس ورنیه، ابتدا باید ابزار را به دقت تمیز کنید و سپس با استفاده از یک استاندارد مرجع (مانند بلوک‌های گیج) دقت آن را بررسی کنید و در صورت نیاز تنظیمات لازم را انجام دهید.

3. آیا کولیس عقربه‌ای دقت کمتری نسبت به کولیس دیجیتال دارد؟ کولیس عقربه‌ای دقت خوبی دارد، اما خواندن مقادیر آن ممکن است کمی زمان‌برتر باشد. کولیس دیجیتال به دلیل نمایش مقادیر به صورت دیجیتال دقت و سرعت بیشتری در خواندن دارد.

4. آیا می‌توان از کولیس برای اندازه‌گیری مواد نرم استفاده کرد؟ بله، اما باید دقت کنید که فک‌های کولیس فشار زیادی به ماده نرم وارد نکنند تا اندازه‌گیری دقیق باشد.

5. آیا کولیس‌های دیجیتال نیاز به باتری دارند؟ بله، کولیس‌های دیجیتال برای کارکردن نیاز به باتری دارند و باید مطمئن شوید که باتری آنها همیشه در وضعیت مناسبی است.